MİKROFON ( Ses algılama yönü ) KARAKTERİSTİKLERİ HKK. :
( PICKUP PATTERN )
Öncelikle, Ses yön kararakteristiği ( PickUp Pattern ) Kapsül çalışma prensibi ile alakalı değildir ! , yani kapsülün çalışma prensibinin Dinamik veya Kondanser temelli olusunun mikrofonun yön karakteristiğine (Pickup pattern) bir etkisi ve alakası yoktur ! Ağırlıklı olarak kapsülün kapsül kafesi içerisindeki konumu ve kafes yapısı veya kafes yapısı içerisindeki konumu ile alakalıdır. Ançak bazı özel stüdyo mikrodonlarda kapsülün kenside yön karakreri etkileyebilmektedir.
Ses yön karakteristiği temelde;
A – Kapsülünün mekaniki yapısına,
B – Kapsül Sepetinin ( Izgarasının ) yapısına,
C – Kapsülün Kapsül sepeti ( Izgarası ) içerisindeki konumuna ve
D – Çoklu kapsül kullanımlarında kapsüllerin biribirleri ile olan elektroniksel bağlantıları
doğrultusunda oluşan bir durumdur.
Mikrofon ses yön karakteristikleri hakkında temelde genel bir gruplamayı, YÖNSÜZ ( non-direktional, onmi, küresel ) ve YÖNLÜ ( uni-direktional, direktional ) olmak üzere temel 2 grup halinde gruplayabiliriz.
Yönsüz ( ONMİ ) ses yön karakteristi;
Mikrofon sesi neredeyse her yönden aynı oranda (hassasiyette) algılayabilmektedir, dolayısı ile mikrofonun ses kaynağına doğru yönlendirilerek tutulmasının pek fazla bir etkisi yoktur. Omni/küresel ses algılama yönüne sahip mikrofonların gürültülü ortamlarda çevre seslerini ( Gürültü, uğultu gibi istenmeyen ortam sesleri sebebi ile ) kullanılmaları (istisnai durumlar haricinde) pek mümkün değildir. Ayrıca mikrofon alt gövdesinde elle tutulan bölgeden gelen seslere (Özel reportaj mikrofonları hariç !) hassa durumdadırlar, bu etkiye “Handling Noise” denilmektedir. Diğer bir husus düşük proximity etkileşimidir ( proximity; mikrofona yaklaşınca bass ve alçak frakanların kazancında etkin artışı ! ). Ancak kapsüle esen rüzgara karşı fazla hassas değildirler, yani rüzgarlı ortamlarda, rüzgarın doğrudan mikrofona estiği ortamlarda yönlü mikrofonlara nazaran çok daha az rüzgar sesi oluştururlar ve avantaj sağlarlar. (ortamdaki mevcut harici rüzgar sesi ile kariştırmayınız!)
Başka bir noktada oluşan Rüzgar sesi (A) ile Rüzgarın kapsülü yalaması yani ızgaraya/sepete çarpması (B) farklı olaylardır, burda bahsi geçen RÜZGAR SESİ esen rüzgarın doğrudan mikrofona, mikrofon kapsülüne girmesidir (B) . Çevrede oluşan rüzgar sesinden (A) bahsetmiyorum. Çevrede, ortamda mevcut olan rüzgar sesinin (A) mikrofon için diğer seslerden pek bir farkı yoktur !
Yönsüz mikrofonların temel özellikleri ( özet ) ;
Çok geniş açılıdırlar, Kendilerine doğru esen Rüzgara karşı sağırdırlar, proximi etkileşimleri azdır, çevre seslerine fazla duyarlılar, Ses kaynağına doğrudan yönlendirilmeleri elzem değildir.
Yönlü ( DIREKTIONAL ) ses yön karakteristiği;
Bu tip mikrofonlar sesi belirli bir açı’dan algılamakta, dolayısı ile mikrofonun ses kaynağına doğru ve uygun açıda yönlendirilerek tutulmasının etkin bir önemi vardır, kullanımı dikkat ve özen gerektirir. Yönlü mikrofonların alt gruplarını ;
A – CARDIOID ( +WIDE CARDIOID )
B – SÜPER CARDIOID ( +LOBAR, +HYPER )
C – FIGURE OF EIGHT
olmak üzere temelde ana 3 gruba ayırmak mümkündür.
Yönlü mikrofonların temel özellikleri (özet) ;
Dar açılıdırlar, Kendilerine doğru esen Rüzgara karşı hassastırlar, proximi etkileşimleri mevcuttur (yüksektir) , çevre seslerine fazla duyarlı değildirler, Ses kaynağına doğrudan yönlendirilmeleri elzemdir.
Yönlü mikrofon ses algılama yönü DETAYLAR:
CARDIOID MİKROFONLAR: (Geniş açılı
Cardioid mikrofonların ses kaynağına doğru kabaca yönlendirilmesi gereklidir, çünkü ortalama sesi algıla açıları ±70° cıvarındadır. Bu açı mikrofonun markasına ve modeline göre farklılılar gösterebilmeltedir. Cardioid mikrofonlarda dikkat edilecek bir diğer hususta etkin proximity etkileşimidir ( proximity; mikrofona yaklaşınca bass ve alçak frekanların kazancında etkin artış ! ). Bu durum yeri geldiğinde mikrofon tecrübesi olan sanatçılarda bass frekansların olumlu yönde arttırılması açısından bilinçli bir şekilde sahne performaslarında kullanılmakla beraber, tecrübesiz kullanıcılarda istenmeyen patlama seslerine sebebiyet verebilmektedir. Cardioid mikrofonlardaki bir diğer fenomen ise rüzgara, yani kapsüle esen rüzgara karşı hassas oluşlarıdır ( mevcut ortamdaki var olan rüzgar sesine değil ! ) .
Başka bir noktada oluşan Rüzgar sesi (A) ile Rüzgarın kapsülü yalaması yani ızgaraya/sepete çarpması (B) farklı olaylardır, burda bahsi geçen RÜZGAR SESİ esen rüzgarın doğrudan mikrofona, mikrofon kapsülüne girmesidir (B) . Çevrede oluşan rüzgar sesinden bahsetmiyorum. Çevrede, ortamda mevcut olan rüzgar sesinin (A) mikrofon için diğer seslerden pek bir farkı yoktur !
Dolayısı ile rüzgara maruz kalan Cardioid ve özellikle Süper Cardioid mikrofonlarda bir rüzgar uğultusu ve gürültüsünün oluşumu riski mevcuttur.
SÜPER – CARDIOID MİKROFONLAR: (Dar açılı)
Süper – Cardioid mikrofonların ses kaynağına doğru bilinçi bir şekilde yönlendirilmesi gereklidir, çünkü ortalama sesi algıla açıları ±30° cıvarındadır. Bu açı mikrofonun markasına ve modeline göre farklılılar gösterebilmeltedir. Süper – Cardioid mikrofonlarda PROXİMTY etkileşimi en ETKİN ve çok dikkat edilecek husustur, ki kardioid mikrofonlara nazaran daha belirgin ve etkin bir fenomendir. Ses kaynağı kapsüle / kapsül ızgarasına çok fazla yaklaştığında ses patlamalarının oluşumu olumsuz etkilere sebebiyet verebilmektedir. Süper- Cardioid mikrofonlar da Cardioid mikrofonlar gibi özellikle kapsüle esen rüzgara (Cardioid mikrofonlara nazaran) çok daha hasastır. Rüzgarlı ortamlarda, rüzgarın doğrudan mikrofona estiği durumlarda, Süper-Cardioid mikrofonların rüzgarlı ortamlarda kullanılması harici önlemler (Rüzgar başlığı, harici sepet ve Deve tüğü / Deak Cat gibi) alınmadan nerdeyse mümkün değildir !
FİGURE OF EIGHT MİKROFONLAR: (Çift yönlü)
Figure of eight ( “8” karakteristikli ) mikrofonların en yaygın kullanımı alanları küçük enstrüman grupları, 2 ‘li solist (vokal), dialog ve MS kayıtları için “S-Mikrofonu” (yan atmosfer / ambiance kaydı) amacı ile kullanımdır. Proximity etkileşimleri ayrıca Süper-Cardioid mikrofonlara nazaren daha düşüktür. 2 ayrı ses kaynağının eşlenik (aynı kalitede ) kayıt edilmesinde en uygun mikrofondur, ancak kullanımı bilgi ve tecrübe (özellikle Ses masasının/Mikserinin kullanımı konusunda) gerektirir. Bu karakteristik genellikle Kapasitif mikrofonlarda mevcuttur, dinamik mikrofonlarda bu karakterisitiğin bulunması çok enderdir.
Daha fazla bilgi için ; NEUMANN MICROPHONE ACADEMY
Views: 1
